2016: Koekelberg 175 jaar

In 2016 viert onze gemeente haar 175ste verjaardag: op 16 maart 1841 werd een wet gestemd waardoor Koekelberg een afzonderlijke gemeente werd, onafhankelijk van Sint-Agatha-Berchem.

De naam“de Coeckelberge” vinden we al terug in 1220. In de entourage van de Hertog van Brabant, was er een zekere Gérard van Koekelberg, die banden had met de abdij van Dielegem-Grimbergen. Die abdij had een Sint-Annakapel langs de handelsweg naar Brussel. Daarrond is in de 13de eeuw een gehucht gegroeid tussen Sint-Agatha-Berchem en Sint-Jans-Molenbeek. 

Op het einde van de 18de eeuw verfijnden de Fransen het gemeentelijke bestuurlijk niveau. Vanaf dan maakte Koekelberg administratief deel uit van de gemeente Sint-Agatha-Berchem, dat voornamelijk een landelijk karakter had.

Tijdens de 19de eeuw werd het lager gedeelte – wat nu het historische Koekelberg vormt – geïndustrialiseerd. Er kwam zich een nieuwe arbeidersbevolking vestigen. Kleine arbeiderswoningen werden in een wirwar van, vaak doodlopende (impasses), straten opgetrokken.

Na een (zoveelste) economische crisis verpauperde de Koekelbergse arbeidersbevolking en dat werkte de rijkere herenboeren uit Sint-Agatha-Berchem danig op de zenuwen. Zij vonden het niet kunnen dat de gemeentelijke liefdadigheidskas (de voorloper van de Commissie Openbare Onderstand, het huidige OCMW) de armoezaaiers uit Koekelberg zou steunen. In feite wou men vooral geen geldtransfers van het rijkere Sint-Agatha-Berchem naar het noodlijdende Koekelberg.

Waar hebben we dat nog gehoord?

De de-fusie werd in 1841 definitief voltrokken. De onafhankelijke gemeente Koekelberg kreeg een oppervlakte van 1,17km², kende een sterke industriële inplanting ten oosten van de huidige spoorlijn en een braakliggend territorium in het westen: “de Platou”, zoals de oorspronkelijke Koekelbergenaren zeggen. Vandaag is onze gemeente de tweede kleinste van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en telt ze meer dan 21.000 inwoners.

Een leuk weetje is dat de toenmalige burgemeester van Sint-Agatha-Berchem, De Neck, op het grondgebied van de nieuwe gemeente woonde. Hij werd de eerste burgemeester van Koekelberg. En zijn zoon was de eerste gemeentesecretaris.

Intussen zijn de relaties met onze buurgemeente opperbest geworden. We zitten samen in dezelfde politiezone en ook onze (Nederlandstalige) gemeentescholen werken goed samen in scholengemeenschap Spectrum.

De Berchemnaren zijn hartelijk welkom op de festiviteiten die ons gemeentebestuur organiseert om de 175ste verjaardag van Koekelberg te vieren.

U komt toch ook?

Kan je niet wachten op de officiële festiviteiten? Geen nood! Linx+ neemt je op sleeptouw langs steegjes, verdwenen brouwerijen en koekjesfabrieken… Plekken van beeldhouwers als Simonis en Stepman, toneelschrijvers als Felix Vande Sande en rode duivels op de platou. Koekelberg Anders Bekeken: 02 289 01 81 of info@linxplus.be

(RDL-DL)